شیر سماوری (پلاگ ولو) یک شیر دستی ربع چرخشی است که از یک پلاگ مخروطی یا استوانه‌ای برای قطع و وصل جریان مستقیم استفاده می‌کند. پلاگ دارای یک دهانه فول پورت است. می‌توان از این شیر برای باز و بسته کردن جریان، تنظیم جریان و تغییر مسیر جریان استفاده کرد.
استاندارد سایز این شیر بر اساس ANSI Standard B16.10 می‌باشد. گرچه بسیاری از تولید کنندگان از استاندارد شیر کشویی (گیت ولو) برای شیر سماوری نیز استفاده می‌کنند، بنابراین در برخی کاربری‌ها می‌توان به جای شیر کشویی از شیر سماوری استفاده کرد.
طراحی پلاگ ولو
در متداول‌ترین طرح پلاگ ولو امکان برقراری جریان مستقیم و جریان دو طرفه وجود داشته و عامل بستن شیر در وسط بدنه قرار دارد. عامل بستن شیر که یک پلاگ و آستین (sleeve) است از طریق ورودی بالایی بدنه قابل دسترسی است. زمانیکه شیر باز است، عبور جریان با پورت‌های ورودی و خروجی هم‌تراز است. زمانیکه عامل بستن شیر ۹۰ درجه چرخانده شود، قسمت سخت پلاگ مانع عبور جریان شده و جریان مایع را قطع می‌کند.
به دنبال کامل‌ترین خدمات هستید؟
ما با به‌روزترین تجهیزات و محصولات در کنار شما هستیم. برای دریافت مشاوره در انتخاب و خرید تجهیزات می‌توانید، همین حالا با ما تماس بگیرید.در برخی کاربری‌های خورنده شیمیایی (مانند اسید هیدروکلریک، اسید سولفور و …) بدنه شیر سماوری با آستر PTFE، PVDF، PVDC، پلی اتیلن، پلی پروپیلن یا روکش‌های مشابه پوشانده می‌شود.
شیر سماوری سه راهی نیز یکی از شیرآلات متداول است که معمولاً دارای یک پورت سوم با زاویه قائمه نسبت به ورودی می‌باشد. در این شیر از عامل بستن برای تغییر مسیر جریان یا ترکیب جریان استفاده می‌شود.
تغییر مسیر جریان: زمانیکه جریان وارد شیر می‌شود از طریق پلاگ به حرکت خود ادامه داده و سپس به سمت یکی از دو خروجی شیر هدایت می‌شود. زمانیکه پلاگ ۹۰ درجه حرکت کند، جریان وارد خروجی دیگر می‌شود. ممکن است در وسط راه چرخیدن پلاگ جریان بین دو خروجی تقسیم شود.
ترکیب جریان: جریان از دو ورودی وارد شده و از یک خروجی خارج می‌شود.
برای ایجاد حرکت صحیح ربع چرخشی بدون فشار آوردن به پلاگ از تنظیم قطعه متوقف کننده (stop collar) استفاده می‌شود. قطعه متوقف کننده به گونه‌ای طراحی شده است که در بالای پلاگ فیت شده و با اِستم پلاگ می‌چرخد. یک کلید ثابت در مسیر چرخش ربع گرد بر روی کَپ بونت تعبیه شده است. با حرکت اِستم پلاگ، کلید ثابت، قطعه متوقف کننده و پلاگ را نگاه داشته و از حرکت آن‌ها در خارج از محدوده رُبع گرد جلوگیری می‌کند.
انواع شیر سماوری (پلاگ ولو)
انواع شیر سماوری عبارتند از:
• شیر سماوری روان کننده
• شیر سماوری غیر روان کننده
• شیر سماوری مولتی پورت
• شیر سماوری غیر هم مرکز
• شیر سماوری اِکسپندینگ
کاربرد شیر سماوری
• این شیر معمولاً در کاربری‌های با دما و فشار پایین مورد استفاده می‌شود، گرچه برخی از مدل‌های این شیر برای کاربری‌های با دما و فشار بالا نیز استفاده می‌شوند.
• ظرفیت این شیرها بالا بوده و برای کنترل جریان مستقیم (حتی در سیستم‌های خلاء متوسط) استفاده می‌شوند.
• این شیر می‌تواند به طور کارآمد سوخت‌های مایع و گاز را مدیریت کند.
• این شیر می‌تواند با ایمنی کامل جریان‌های با دمای بالا مانند خوراک آب بویلرها، میعانات و چنین عناصری را مدیریت کند.
• می‌توان از این شیر برای کنترل جریان مایعاتی که حاوی ذرات معلق هستند استفاده کرد.
مزایای شیر سماوری
• طراحی ساده و قطعات کمی دارد
• به راحتی باز و بسته می‌شود (به جز سایزهای بزرگ)
• می‌توان تعمیر و نگهداری آن را در خط انجام داد
• مقاومت کمی در برابر جریان دارد
• قابلیت ضد نشتی خوبی دارد
معایب شیر سماوری
• به دلیل اصطکاک زیاد، باز و بسته شدن آن نیازمند نیروی زیادی می‌باشد
• شیرهای سماوری بزرگتر از سایز NPS 4 (DN100) نیازمند گیربکس یا اکچویتور هستند
• این شیر به دلیل پلاگ مخروطی خود جریان را باریک می‌کند
• به طور کلی، قیمت آن از شیر توپی گران‌تر است
در بحث پیرامون این مقاله شرکت کنید!